ID-wallet is handig en veilig en garandeert ‘dataminimalisatie’

In 2025 wordt de ID-wallet geïntroduceerd: een digitale portemonnee, waarmee je in heel Europa persoonlijke gegevens veilig kunt gebruiken en delen. In een interview in het julinummer van BKR-magazine Inzichtelijk legt verantwoordelijk staatssecretaris Alexandra van Huffelen uit dat gebruiksgemak, data-minimalisatie, betrouwbaarheid, veiligheid en efficiëntie voorop staan bij de ontwikkeling van de nieuwe app.

ID-wallets bestaan al, maar worden volgens de demissionaire staatssecretaris voor Koninkrijksrelaties en Digitalisering vaak gemaakt door grote techbedrijven. “Dat brengt risico’s met zich mee. Hoe veilig is het als een niet-Europees techbedrijf kan beschikken over al jouw digitale persoonsgegevens, diploma’s, rijbewijs en noem maar op, zonder dat je weet hoe goed ze beschermd zijn en wat er verder mee kan gebeuren?”

Niet verplicht
Voor de Europese Unie was juist dát volgens Van Huffelen reden om zelf een ID-wallet te ontwikkelen. “Ja, één waarbij aspecten als privacy, veiligheid én regie over je eigen digitale leven zijn gegarandeerd. Daartoe is via de herziening van de eIDAS-verordening* een Europees raamwerk voor ID-wallets geregeld, waarbinnen lidstaten als Nederland nationaal zelf ID-wallets kunnen uitgeven of erkennen. Deze ID-wallets zijn gecertificeerd conform de eisen in de eIDAS-verordening en voldoen aan onze wensen en waarden. De Tweede Kamer vindt het bijvoorbeeld belangrijk dat ID-wallets in Nederland niet verplicht worden en het kabinet is daarin meegegaan. Na de introductie kan je zaken met de overheid dus op niet-digitale wijze, zonder ID-wallet blijven regelen.”

Dataminimalisatie
Volgens Van Huffelen maakt de ID-wallet het in de eerste plaats makkelijker om digitaal zaken te doen. “Als wilt inchecken bij een hotel, moet je je paspoort laten zien. Vaak wordt er een kopie van gemaakt. Naast je identiteit geef je op die manier ook je BSN prijs, want dat staat in je paspoort. Ander voorbeeld: als je ouder dan achttien bent en een populair café binnen wilt, moet je je ID laten zien aan de portier. Die man krijgt dan ook al je privégegevens te zien, terwijl hij alleen je geboortedatum nodig heeft. De ID-wallet maakt het onder andere mogelijk dat je je op een veilige manier digitaal identificeert en daarbij alleen data deelt die op dat moment nodig zijn. Die ‘dataminimalisatie’ is een belangrijk voordeel van de nieuwe app, als onderdeel van de regie die iemand houdt over zijn of haar digitale leven. Je bepaalt niet alleen welke persoonlijke gegevens je deelt, maar ook met wie en voor welke doeleinden.”

Op schema
De ontwikkeling van de ID-wallet ligt op schema. Bijzonder is dat de app op een open source-manier tot stand komt, via een open en transparant programma waar iedereen een bijdrage aan kan leveren. De eerste versie die eind maart 2024 is gepresenteerd, wordt in de tweede helft van 2024 uitgebreid getest. Veiligheid staat voorop, maar eenvoud en gebruiksgemak zijn volgens de staatssecretaris ook belangrijk. “Ook mensen die digitaal niet vaardig zijn moeten er mee uit de voeten kunnen, uiteraard alleen als ze het zelf willen. Ook voor hen moet de ID-wallet uitgroeien tot een handige digitale versie van hun echte portemonnee. Naast hun ID-kaart en rijbewijs, bewaren ze daarin ook hun ANWB-lidmaatschapspas, bieb-pas en zorgverzekeringspas. Bij de introductie zal dat zeker nog niet het geval zijn, maar de kans bestaat dat in de toekomst ook gegevens van dergelijke meer commerciële partijen aan de ID-wallet worden toegevoegd.”

Het gehele interview met staatssecretaris Van Huffelen staat in de juli-uitgave van het BKR-magazine Inzichtelijk.

* De eIDAS-verordening vergemakkelijkt veilige grensoverschrijdende transacties door een kader voor digitale identiteit en authenticatie vast te stellen. Het doel is vertrouwen te creëren in elektronische interacties en naadloze digitale diensten in de EU te bevorderen. (bron: https://digital-strategy.ec.europa.eu/nl/policies/eidas-regulation)